ไขข้อสงสัย ทำไม เลเซอร์ขน ต้องทำหลายครั้ง?
ปัจจุบันวิธีการกำจัดขนไม่พึงประสงค์มีหลายวิธี ซึ่งวิธีที่นิยมและปลอดภัยกว่าการกำจัดขนด้วยวิธีการโกน ถอน หรือแว็กซ์คือ เลเซอร์ขน เคยสงสัยไหมว่าทำไมเลเซอร์กำจัดขนถึงต้องทำหลายครั้ง? ทำไมถึงทำครั้งเดียวไม่ได้ บทความนี้จะมาไขข้อสงสัยให้คุณเข้าใจว่าทำไมต้องเลเซอร์หลายครั้ง
ขนคืออะไร ?
ขน (Hairs) หมายถึง เส้นผมที่อยู่บนศีรษะและขนที่อยู่ตามร่างกาย มีความสำคัญในแง่ความสวยงาม และมีหน้าที่สำคัญต่อระบบในร่างกาย ได้แก่
- ป้องกันไม่ให้ร่างกายสูญเสียความร้อน รักษาอุณหภูมิให้คงที่
- ป้องกันไม่ให้ผิวหนังและอวัยวะได้รับอันตรายจากฝุ่นละออง เชื้อโรคและสิ่งสกปรก
- ช่วยลดการเสียดสีบริเวณผิวหนัง
- เป็นอวัยวะรับความรู้สึก ซึ่งในรูขุมขนจะมีเส้นประสาทรับความรู้สึก
- เป็นตัวนำพาสารออกจากร่างกาย เช่น ไขมัน ที่สร้างจากต่อมไขมัน และเหงื่อ
องค์ประกอบของขน แบ่งออกเป็น 2 ส่วน
1. เส้นขน (Hair Shaft)
แบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ
1.1 Outer Cuticle มีลักษณะเป็นเกล็ดบางๆ ชั้นเดียว และยึดติดแน่นกับ Inner Root Sheath Cuticle
1.2 Hair Cortex เป็นส่วนที่สำคัญที่สุด ประกอบด้วยเซลล์แบนและยาวหลายชั้น ภายในมี Melanin ที่ถูกสร้างและส่งมาจาก Melanocyte ทำให้เห็นเป็นสีผม
1.3 Hair Medulla ประกอบด้วย Vacuolated Cells ขนาดใหญ่หลายแถวและบางครั้งพบว่ามี Melanin Pigment
โดยเส้นขนแบ่งตามลักษณะและความยาวได้ 3 ชนิด
- Lanugo Hairs เป็นขนเส้นเล็ก สั้น ไม่มีสี จะเป็นเส้นผมชุดแรกที่สร้างขึ้นตั้งแต่ทารกอยู่ในครรภ์มารดา และส่วนใหญ่หลุดร่วงไปในช่วงก่อนคลอด
- Vellus Hairs หมายถึง เป็นขนเส้นเล็ก สีอ่อน บาง มีความยาวไม่เกิน 2 เซนติเมตร ขนาดเล็กกว่า 30 ไมครอน และไม่มี Hair Medulla เช่น ขนบริเวณตัว ใบหน้า
- Terminal Hairs หมายถึง เป็นขนเส้นใหญ่ สีเข้ม ขนาดใหญ่กว่า 60 ไมครอน เช่น ผมบนศรีษะ
2. รากผม (Hair Root)
รากขนเป็นส่วนที่ฝังตัวอยู่ใต้ผิวหนังในบริเวณต่อมรากขน มีลักษณะเป็นทรงกระบอก ยาวจากชั้น Epidermis ลงไปในชั้น Dermis ส่วนล่างสุดของรากขนโป่งเป็นกระเปาะเรียกว่า Hair Bulb ทำหน้าที่สร้างเส้นขน
ทำไมเลเซอร์ขนต้องทำหลายครั้ง ?
เลเซอร์ขนทำงานโดยการส่งพลังงานความร้อนไปยังรากขน เพื่อทำลายเซลล์สร้างขนแต่ละเส้นที่มีวงจรการเจริญเติบโตที่แตกต่างกัน เลเซอร์ขนมีประสิทธิภาพสูงสุดกับขนที่อยู่ในช่วงเติบโต (Anagen Phase) ซึ่งเป็นเพียงส่วนหนึ่งของขนทั้งหมด ดังนั้นจึงจำเป็นต้องทำเลเซอร์ขนหลายครั้งเพื่อกำจัดขนในทุกช่วงการเจริญเติบโต
การเลเซอร์ขนจำเป็นต้องทำติดต่อกันต่อเนื่องเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพ และไม่ให้ขนกลับมาขึ้นซ้ำอีก โดยสาเหตุที่ต้องทำซ้ำขึ้นอยู่กับปัจจัย ดังนี้
ปัจจัยที่มีผลต่อการทำเลเซอร์ขนถาวร
- ระยะการเจริญเติบโตเส้นขน
- สีผิวและสีขน
- ความหนาแน่นของขน
- ประเภทของเลเซอร์
1. ระยะการเจริญเติบโตเส้นขน
เหตุผลหลักที่การทำเลเซอร์ขนถาวรต้องทำหลายครั้งเกิดจากวงจรการเจริญเติบโตของขน ซึ่งการที่ขนอยู่ในระยะที่แตกต่างก็จะมีผลต่อการหลุดร่วงของขนด้วย ขนบนร่างกายมีวงจรการเจริญเติบโต 3 ระยะ คือ
1.1 ระยะเจริญเติบโต (Anagen Phase)
เป็นระยะที่ขนเติบโตอย่างเต็มที่และยึดติดแน่นกับรากขน เลเซอร์จะมีประสิทธิภาพสูงสุดในการทำลายรากขนในระยะนี้ ซึ่งขนในแต่ละบริเวณมีระยะเจริญไม่เท่ากัน เส้นผมจะอยู่ในระยะนี้ 3-7 ปี ขนที่ขาจะมีอายุ 3-7 เดือน ส่วนขนแขนมีอายุแค่ 45-90 วัน เมื่ออายุเพิ่มขึ้นระยะนี้ก็จะสั้นลง
1.2 ระยะหยุดเจริญเติบโต (Catagen Phase)
เป็นระยะที่ขนหยุดการเจริญเติบโตและเริ่มหลุดออกจากรากขน ในระยะนี้เลเซอร์จะมีประสิทธิภาพน้อยลง
1.3 ระยะหลุดร่วง (Telogen Phase)
เป็นระยะที่รากขนอยู่ในสภาวะพักผ่อน ขนเก่าจะหลุดร่วงและเตรียมการเติบโตใหม่ เลเซอร์จะไม่สามารถทำลายรากขนในระยะนี้ได้
💡ขนบนร่างกายไม่ได้อยู่ในระยะ Anagen ทั้งหมด การทำเลเซอร์ครั้งเดียวจึงไม่สามารถทำลายรากขนทั้งหมดได้ การทำหลายครั้งจะช่วยให้เลเซอร์สามารถทำลายรากขนในระยะเจริญเติบโตที่แตกต่างกันออกไป
2. สีผิวและสีขน
2.1 โทนสีผิว
การยิงเลเซอร์กำจัดขนโดยใช้พลังงานเท่ากัน ผู้ที่มีโทนผิวขาวจะรับพลังงานเลเซอร์ได้มากกว่าผู้ที่มีโทนผิวคล้ำ
- โทนผิวขาว มีจำนวนเมลานินน้อย (เมลานินทำหน้าที่ดูดซับพลังงานเลเซอร์ที่ผิว) จึงทำให้เกิดการสะสมความร้อนที่ผิวน้อย และพลังงานจะถูกดูดซับไปที่เม็ดสีเมลานินในเส้นขนได้โดยตรง
- โทนผิวคล้ำ มีจำนวนเมลานินมาก จึงมีโอกาสที่จะดูดซับพลังงานเลเซอร์และการสะสมความร้อนจะลงไปที่ผิวมากกว่าจะไปที่เส้นขน ทำให้ต้องปรับระดับพลังงานต่ำลงเพื่อป้องผิวไหม้ การหลุดร่วงจึงเกิดช้ากว่า และต้องมาทำซ้ำหลายครั้ง
2.2 ลักษณะเส้นขน และสีขน
เส้นขนที่มีขนาดใหญ่และมีสีเข้ม จะมีจำนวนเม็ดสีเมลานินในเส้นขนมากกว่าเส้นขนที่มีขนาดบางและสีอ่อน ทำให้การดูดซับพลังงานเลเซอร์ของเส้นขนขนาดใหญ่สีเข้ม เกิดขึ้นได้มากกว่า จึงทำให้ขนหลุดได้เร็วกว่า จำนวนครั้งในการทำน้อยกว่า แต่ถ้าหากขนขนาดใหญ่และดกมากเกินไปก็อาจเสี่ยงต่อการเกิดผิวไหม้ได้หากใช้พลังงานสูง
เลเซอร์ทำงานโดยการจับเม็ดสีเมลานินในรากขน ดังนั้น สีผิวและสีขนของแต่ละบุคคลจะมีผลต่อประสิทธิภาพของเลเซอร์ ผู้ที่มีโทนผิวขาวจะรับพลังงานเลเซอร์ได้มากกว่าผู้ที่มีโทนผิวคล้ำ และขนที่มีสีเข้มจะตอบสนองต่อเลเซอร์ได้ดีกว่าขนที่มีสีอ่อน
3. ความหนาแน่นของขน
บริเวณที่มีขนขึ้นเยอะต้องรักษาหลายครั้งกว่าบริเวณที่มีขนขึ้นน้อย เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ
3.1 จำนวนเส้นขน
เป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญในการกำจัดขน เพราะหากขนขึ้นดกมาก จำนวนครั้งในการกลับมาทำซ้ำก็จะมากตามไปด้วย จำนวนขนจะมากหรือน้อยมีสาเหตุจาก
- พันธุกรรม
- ฮอร์โมนเพศ
โดยจะเห็นได้ว่าเพศชายจะมีขนหนาดกกว่าผู้หญิง เพราะมีฮอร์โมนแอนโดรเจน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่กระตุ้นให้ขนมีลักษณะหนาดก หากผู้หญิงที่มีมีฮอร์โมนชนิดนี้มาก อาจทำให้ขนขึ้นหนาดกได้เช่นกัน และตำแหน่งขนในแต่บริเวณก็จะมีจำนวนขนมากน้อยแตกต่างกัน เช่น บริเวณหนวดเคราจะมีขนเยอะกว่าบริเวณรักแร้
3.2 ความลึกของรากขน
ระดับความลึกของรากขนมีผลต่อจำนวนครั้งในการทำ โดยเส้นขนปกติรากขนจะอยู่ที่ผิวระดับชั้นหนังแท้ (Dermis) แต่ถ้าหากกระเปราะขนอยู่ในระดับที่ตื้นขึ้นมา พลังงานเลเซอร์ก็จะสามารถทะลุลงไปยังรากขนได้ง่ายขึ้น และขนหลุดเร็วยิ่งขึ้น
4. ประเภทของเลเซอร์
ปัจจุบันเลเซอร์กำจัดขนได้ถูกพัฒนาขึ้นมาหลากหลายชนิด อ่านบทความเลเซอร์ขนแต่ละชนิดแตกต่างกันอย่างไร เลือกแบบไหนดีสุด โดยเทคโนโลยีเลเซอร์กำจัดขนที่นิยมในขณะนี้ ได้แก่
- Diode laser
เป็นคลื่นพลังงานเลเซอร์กำจัดขนได้ลงลึกถึงรากขน มีความยาวของคลื่นหลากหลาย (800-810, 940, 1064-1350 nm) เพื่อให้เหมาะกับสีผิวและสีเส้นขนของแต่ละบุคคล สามารถดูดซับเม็ดสีได้ดีและลงเข้าไปใต้ชั้นผิวได้ลึก มีนวัตกรรมความเย็นช่วยให้ไม่รู้สึกเจ็บ เหมาะสำหรับคนที่มีเส้นขนสีเข้มและหนา
- Long Pulse NdYAG laser
เป็นเลเซอร์ที่มีช่วงความยาวคลื่นอยู่ที่ 1064 นาโนเมตร จุดเด่นคือสามารถลงไปในใต้ชั้นผิวได้ลึก และเหมาะสำหรับผู้ที่ผิวคล้ำ เพราะการดูดซับเมลานินน้อยเมื่อเทียบกับชนิดอื่น จึงมีความเสี่ยงต่อการเกิดผิวไหม้น้อย
- IPL (intense pulsed light)
เป็นพลังงานแสงความเข้มสูง มีความยาวคลื่นหลายคลื่นแสง จึงมักถูกดูดด้วยตัวดูดแสงหลายชนิดในผิวหนัง ช่วยในเรื่องความขาวกระจ่างใส แต่พลังงานอาจไม่เจาะจงกับขนโดยตรง และเสี่ยงต่อการเกิดผิวไหม้ในผู้ที่ผิวคล้ำ
💡เลเซอร์กำจัดขนถาวร จะมีประสิทธิภาพมากที่สุดกับขนที่อยู่ในระยะ Anagen เนื่องจากเป็นระยะที่มีเม็ดสีเมลานินและกระเปาะรากขนอยู่ตำแหน่งตื้นที่สุด ทำให้เลเซอร์สามารถทะลุลงมารากขนได้ง่ายกว่าปกติ
